Bij de familie Peters was het nooit te vroeg om te leren. Zat ik als mannetje van negen ’s ochtends om 8 uur heerlijk te smakken aan de keukentafel, begon mijn vader zonder enige aanleiding over menstruatie en condooms. Weg eetlust.
“Rubbertje erom, safety first vriend” was het advies dat ik van mijn vader kreeg. Als een volleerd monnik hield ik me aan deze regel, doodsbang voor de consequenties. Maar blijkbaar is het rubbertje inmiddels minder gemeengoed dan ik als dorpsdominee graag zou zien. Ik merk uit eigen ervaring dat er de laatste jaren een enorme toename is in de vraag naar SOA-tests, met name onder de jongeren.
“Schaamte maakt zich meester van het onzekere tienerbrein”
Volgens mijn wetenschappelijke en zeer betrouwbare analyse ligt dit mede aan het feit dat er te weinig voorlichting wordt gegeven in het ouderlijk gezin. Vragen of problemen komen daardoor pas veel later aan de orde, simpelweg omdat schaamte over het onderwerp zich meester maakt van het onzekere tienerbrein met het raadplegen van alle google media die ze tegenwoordig gebruiken. En daarbij: “als vader voorlicht merk je dat’ie achterligt”.
Nu is het een gegeven dat deze leeftijdscategorie de wereld wil ontdekken. Daarnaast leven we volgens velen in een seksueel vrije maatschappij. Maar deze vrije insteek wordt blijkbaar vooral gebezigd tijdens borrels en feesten, want in de huisartsenkamer wordt door jongeren opvallend weinig over seksualiteit gesproken. Wellicht dat ze denken dat Opa Huisarts er niks van begrijpt, maar ik zou willen dat er meer open gesprekken gevoerd zouden worden over dit onderwerp.
Weliswaar neemt het gebruik van een spiraaltje en de pil niet af maar de verminderde angst voor zwangerschap (en de komst van effectieve morning-after pillen) lijkt onveilige seks aan te wakkeren. Het toenemende alcoholgebruik en de (seksuele) ongeremdheid die daarmee gepaard gaat is een probleem waar we regelmatig mee te maken hebben, vooral bij jonge mensen onder de 18 jaar. Het aantal aanvragen voor SOA testen is gegroeid en het is algemeen bekend dat met name de chlamydia infecties toenemen.
De dagen dat ik met plezier terugdenk aan wat mijn vader me allemaal vertelde zijn spaarzaam, maar reken maar dat ik op de hoogte was van de consequenties van onveilige seks. Mijn advies aan vaders en moeders: neem je zoon of dochter bij de hand zoals je dat op andere gebieden ook doet. Leg het uit. Niet op een intimiderende manier, maar met humor en tact. Informeer je kind, bereid ze voor op de gevaren en de mooie ervaringen en vertel ze dat er niks is om zich voor te schamen.
